«…έχουμε νέες προκηρύξεις να μοιράσουμε, / έχουμε κι άλλα περιστέρια ν’ αμολήσουμε στον ορίζοντα, / έχουμε κι άλλα περιστέρια ν’ αμολήσουμε στις αυλές των φτωχόσπιτων, / έχουμε πολλές σκοτεινές φυλακές να γκρεμίσουμε, / πολλά φωτεινά σπίτια να χτίσουμε, / γιατί ο κόσμος δεν το αντέχει πια το μαύρο, / ο κόσμος αγαπάει το άσπρο που αγαπούσες κι εσύ Σωτηρία».
Γιάννης Ρίτσος
Δευτέρα 28 Ιούλη 1980. Στις 1.15 το μεσημέρι, συνεργεία της Αχτίδας των ΑΕΙ της ΚΟΑ του ΚΚΕ πηγαίνουν στους εργαζόμενους της ΕΤΜΑ για να μοιράσουν προκηρύξεις του ΚΚΕ, ενάντια στην ανεργία, στις απολύσεις και στην ακρίβεια. Στον περίβολο της ΕΤΜΑ, υπάρχουν δύο περιπολικά (ΑΠ-1432 και ΑΠ-1072) με άντρες του ΚΕ Αστυνομικού Τμήματος και διοικητή τον Νίκο Χρηστάκο. Στις 2 αρχίζουν να βγαίνουν μεμονωμένοι εργάτες και να παίρνουν τις προκηρύξεις παρά τις απειλές των αστυνομικών. Οι υπόλοιποι εργάτες της βάρδιας μεταφέρονται με πούλμαν από άλλη πύλη, προκειμένου να μη φτάσουν στα χέρια τους οι προκηρύξεις. Ομως, σε κάθε πύλη υπάρχουν συνεργεία.
Ο υπαστυνόμος Αλεξ. Γεωργατσώνας του ΚΕ ΑΤ δίνει εντολή να βγουν τα πούλμαν με ταχύτητα. Τα δύο από αυτά στρίβουν προς την Π. Ράλλη και το υπ’ αριθμόν ΥΜ 1633 πούλμαν, με οδηγό τον Μάριο Χαρίτο, καθώς στρίβει προς την Ιερά Οδό, χτυπάει τη φοιτήτρια της Παντείου, Σωτηρία Βασιλακοπούλου , μέλος της ΚΝΕ. Ο οδηγός, παρά τις φωνές της ίδιας και των συντρόφων της, δε φρενάρει. Οι πίσω τροχοί περνούν πάνω από την Σ. Βασιλακοπούλου και την πολτοποιούν.
Οι διαμαρτυρίες των μελών των συνεργείων αναγκάζουν τον Αλ. Γεωργατσώνα να «καταδιώξει» το πούλμαν. Μαζί του, το καταδιώκουν και οι σύντροφοι της Σωτηρίας. Ο υπαστυνόμος, όταν πλησιάζει τον οδηγό, αντί να τον συλλάβει, του λέει: «Φύγε γρήγορα, αυτά συμβαίνουν»! Τα μέλη των συνεργείων φτιάχνουν ανθρώπινο φράγμα, εμποδίζοντας το πούλμαν να φύγει. Το ασθενοφόρο έρχεται μετά από 20 λεπτά και η Αστυνομία δε διακόπτει καν την κυκλοφορία. Ο διοικητής και εν χορώ οι υφιστάμενοί του αξιωματικοί παρουσιάζουν την εν ψυχρώ δολοφονία ως «τροχαίο ατύχημα».
Το Συνδικάτο Κλωστοϋφαντουργών και η Εργοστασιακή Επιτροπή της ΕΤΜΑ λίγη ώρα μετά το έγκλημα αποφασίζουν την κήρυξη απεργίας, που ξεκινάει στις 10 το βράδυ. Η Αστυνομική Διεύθυνση Αθήνας απαγορεύει στους συνδικαλιστές να έρθουν σε επαφή με τους εργάτες, οι οποίοι δεν έχουν μάθει το τραγικό γεγονός μέχρι αργά, αφού ο χώρος του εργοστασίου είναι τεράστιος. Χιλιάδες εργαζόμενοι και φοιτητές φτάνουν από νωρίς το απόγευμα στον τόπο του εγκλήματος, συγκροτώντας μαχητικές διαδηλώσεις. «Οχι άλλο αίμα για την εργοδοσία», είναι το σύνθημα που κυριαρχεί.
Στο ίδιο σημείο βρίσκονται ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις, προκειμένου να «προστατευτούν οι εγκαταστάσεις της ΕΤΜΑ» και στις 9 το ίδιο βράδυ χτυπούν τους συγκεντρωμένους, τραυματίζοντας σοβαρά τέσσερις κοπέλες. Ολη τη νύχτα εργαζόμενοι παραμένουν έξω από την ΕΤΜΑ. Στις 5 το πρωί, όταν φτάνει η πρωινή βάρδια, δίνεται, για άλλη μια φορά, με επιτυχία η μάχη της απεργίας. Στη διάρκεια της μέρας, από τα μεγάφωνα του εργοστασίου ασκούνται πιέσεις στους εργαζόμενους: «Το εργοστάσιό σας (!) δεν απεργεί. Οσους σας παρασύρουν να τους αναφέρεται στη Διεύθυνση»…
Ο φιλοκυβερνητικός Τύπος και τα κρατικά ΜΜΕ καταγράφουν την είδηση της δολοφονίας, στο άθροισμα των 11 νεκρών στα …τροχαία του Σαββατοκύριακου. Η «Καθημερινή» γράφει την επόμενη μέρα: «Σοβαρά επεισόδια απειλήθηκαν εξ αφορμής ενός θανατηφόρου τροχαίου» και η «Βραδυνή»: «Το δυστύχημα αυτό προσπαθούν να το εκμεταλλευτούν αι κομμουνισταί, χαρακτηρίζοντάς το ως… δολοφονία». Λίγες μέρες αργότερα, ο εισαγγελέας κ. Θεοφανόπουλος ασκεί ποινική δίωξη κατά του οδηγού του πούλμαν Μ. Χαρίτου, για «ανθρωποκτονία εξ αμελείας»… Οι ηθικοί αυτουργοί του εγκλήματος παραμένουν ατιμώρητοι.
Λίγες ώρες μετά τη στυγερή δολοφονία της Σωτηρίας Βασιλακοπούλου, στην πύλη του εργοστασίου, μια εργάτρια της ΕΤΜΑ θα πει: «Η Σωτηρία ήταν δικό μας σπλάχνο… Τη φάγανε κι είχαν όλους εμάς στο νου τους…».
Την επόμενη μέρα πραγματοποιήθηκε η προγραμματισμένη πανεργατική απεργία. Η τρομοκρατία στην ΕΤΜΑ έσπασε. Η συμμετοχή των εργατών του εργοστασίου ήταν καθολική.
Η μορφή της νεαρής κομμουνίστριας πέρασε στο πάνθεον των ηρώων της ταξικής πάλης, του αγώνα για να εξαλειφτεί η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Τα οράματα και τα ιδανικά της Σωτηρίας Βασιλακοπούλου είναι σήμερα πιο επίκαιρα από ποτέ. Η θυσία της παραμένει ζωντανή στη μνήμη, το έγκλημα δεν ξεχνιέται. Η Σωτηρία ζει στους καθημερινούς αγώνες του λαού και της νεολαίας.
Εκδήλωση τιμής και μνήμης για τη Σωτηρία Βασιλακοπούλου, σήμερα, Πέμπτη 28/7, στις 7.30 το απόγευμα, στο χώρο όπου δολοφονήθηκε ( έξω από το πρώην εργοστάσιο της ΕΤΜΑ – Ιερά Οδός και Αγ. Αννης).
Την εκδήλωση συνδιοργανώνουν η Ομοσπονδία Εργατοϋπαλλήλων Κλωστοϋφαντουργίας – Ιματισμού – Δέρματος Ελλάδας (ΟΕΚΙΔΕ), το Κλαδικό Συνδικάτο Εργατοϋπαλλήλων Κλωστοϋφαντουργίας – Ιματισμού – Δέρματος Ν. Αττικής, οι Επιτροπές Αγώνα Παντείου.
Last modified: 28 Ιουλίου 2016