Με πρόσκληση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) καλούνται «δημόσιες σχολικές μονάδες της Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης (Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια) να εκδηλώσουν ενδιαφέρον, προκειμένου να συμμετάσχουν στην πιλοτική εφαρμογή της Περιγραφικής Αξιολόγησης μαθητών, καθώς και στο σχετικό επιμορφωτικό πρόγραμμα, που θα υλοποιηθεί κατά τα σχολικά έτη 2016-17 και 2017-18»
Σύμφωνα με αυτά που λέει η Ανακοίνωση του ΙΕΠ «σκοπός της δράσης είναι η εισαγωγή/υιοθέτηση μιας παιδαγωγικά προσανατολισμένης μορφής αξιολόγησης» που επιδιώκει, ανάμεσα σε άλλα, «την υποστήριξη διαφοροποίησης της διδασκαλίας και ανταπόκρισης στις εξατομικευμένες ανάγκες των μαθητών, την ενθάρρυνση των μαθητών να συμμετέχουν ενεργά στην αξιολόγηση της προόδου που επιτελούν, την αξιοποίηση της αξιολόγησης ως μαθησιακής διαδικασίας, την αξιοποίηση ποικιλίας αξιολογικών τεχνικών και μεθόδων που θα επιτρέψουν τη συγκέντρωση ποιοτικών και ποσοτικών αξιολογικών δεδομένων για το εύρος των μαθησιακών επιτευγμάτων που αποτιμάται, την αξιολόγηση της ολόπλευρης ανάπτυξης των μαθητών» κλπ
Ακόμη κι αν παραβλέψει κανείς ότι μέσα σε λίγες γραμμές εμφανίζεται καθόλου τυχαία, 6 φορές η έννοια της αξιολόγησης σε όλους τους γραμματικούς τύπους, ενώ δεν υπάρχει ούτε λέξη για το μορφωτικό περιεχόμενο και την κατεύθυνση της εκπαίδευσης, οφείλει να κάνει ορισμένες παρατηρήσεις:
- Εύηχες λέξεις και ωραίες έννοιες, κλεμμένες από την παιδαγωγική ενός άλλου εκπαιδευτικού συστήματος, παρουσιάζονται ως όχημα ενθάρρυνσης και ενίσχυσης των μαθητών, συνεργατικής και κοινωνικής μάθησης, εξατομίκευσης της διδασκαλίας και ισότητας ευκαιριών, ενώ στην πραγματικότητα σχεδιάζεται να χρησιμοποιηθούν αφενός σαν παραπλανητικός επίδεσμος, αφετέρου σαν «εκπαιδευτική θηλιά» με θύματα αυτούςγια τους οποίους τάχα νοιάζονται και υπόσχονται να βελτιώσουν-καλυτερεύσουν την μόρφωση τους. Κι αυτό επειδή η αποτίμηση της μαθησιακής πορείας του μαθητή είναι συνάρτηση, πολλών παραγόντων που δεν μπορούν να χωρέσουν σε κανένα τυποποιημένο αξιολογικό σχήμα. Η εξατομίκευση που είναι η κεντρική έννοια του σύγχρονου σχολείου, διατηρείται και μάλιστα διευρύνεται. Η ευθύνη της σχολικής αποτυχίας συνεχίζει να είναι ατομική υπόθεση
- Εξάλλου ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι η περιγραφική αξιολόγηση ακόμη κι αν εφαρμοστεί, θα λειτουργεί μέσα σε αυτό το πλέγμα παραγόντων που προσδιορίζουν τη σχολική επίδοση, χωρίς ωστόσο να παρεμβαίνει ουσιαστικά στην επιρροή τους και απλά θα διαπιστώνει-περιγράφει αρνητικά αποτελέσματα. Θεωρούμε ότι ο καλύτερος τρόπος παρακολούθησης της μαθησιακής πορείας ενός μαθητή είναι ο συλλογικός σχεδιασμός της παιδαγωγικής πράξης που διευκολύνεται αν ο σύλλογος διδασκόντων είναι σταθερός (με μόνιμους διορισμούς) και το σχολείο ενιαίο. Πρέπει να υπάρχει διαρκής ενημέρωση των γονέων πρώτα και κύρια για την πορεία του τμήματος και με βάση την πορεία του τμήματος και του ατομικού μαθητή. Βλέπουμε την πορεία του μαθητή από το συλλογικό (τάξη) στο ατομικό.
- Οι σύλλογοι διδασκόντων καλούνται να αποφασίσουν τη συμμετοχή τους μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου στην πιλοτική εφαρμογή ενός προγράμματος που είναι ασαφές, χωρίς να γνωρίζουν το περιεχόμενο και το πλαίσιο. Το υποστηρικτικό – επιμορφωτικό υλικό ΘΑ διαμορφωθεί, οι σύμβουλοι ΘΑ επιμορφωθούν το Γενάρη, ενώ σύμφωνα με τις διευκρινίσεις που δίνονται από το ΙΕΠ στην ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής της αίτησης οι σύλλογοι διδασκόντων που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα πρέπει να προσαρμόσουν τη διδασκαλία τους με βάση το υλικό και τις οδηγίες που θα τους δοθούν! Με άλλα λόγια, το Υπουργείο Παιδείας ζητά τη συμφωνία των εκπαιδευτικών σε ένα σύστημα αξιολόγησης αλλά και διδασκαλίας που δεν τους έχει κοινοποιηθεί!
- Στην πρόσκληση είναι ξεκάθαρο ότι η περιγραφική αξιολόγηση θα εφαρμοστεί παράλληλα με την υπάρχουσα ποσοτική αξιολόγηση/βαθμολόγηση.
- Εύλογα δημιουργείται το ερώτημα κατά πόσο η περιγραφική αξιολόγηση των μαθητών θα συνδεθεί με την αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας η οποία είναι στους άμεσους στόχους του υπουργείου Παιδείας. Η ανάπτυξη και η εφαρμογή παιδαγωγικών πρακτικών και πρακτικών αξιολόγησης μαθητών καθώς και τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα (επιτεύγματα και πρόοδος μαθητών, ατομική και κοινωνική ανάπτυξη μαθητών) περιλαμβάνονται στους βασικούς δείκτες της αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας με βάση τα προηγούμενα νομοθετικά πλαίσια, τα οποία να σημειώσουμε ότι δεν έχουν καταργηθεί. Η περιγραφική αξιολόγηση των μαθητών αποτελεί έτσι κι αλλιώς άλλο ένα μεθοδολογικό εργαλείο συλλογής δεδομένων για τη λειτουργία της σχολικής μονάδας.
Τι κρύβεται λοιπόν πίσω απ’ τα σχέδια του Υπουργείου Παιδείας;
– Θέλουν κατ’ αρχάς (όπως έχουν κάνει και οι προκάτοχοί τους) να «απορροφήσουν» τα κονδύλια του ΕΣΠΑ με τις «πληρωμένες οδηγίες» για την εδραίωση της εκπαίδευσης της ακριβοπληρωμένης αμάθειας.
– Επιδιώκουν να εσωτερικεύσουν οι μαθητές μας από την πιο μικρή ηλικία την αίσθηση της αδυναμίας τους μέσω ενός ατομικού φακέλου που θα τους ακολουθεί ως βιογραφικό. Γιατί είναι σίγουρο ότι ο κατατεμαχισμός της εικόνας κάθε μαθητή και η υπαγωγή της στην προκρούστεια κλίνη των συμπεριφοριστικών περιγραφικών μοντέλων (ο μαθητής παρατηρεί, επισημαίνει, κατανοεί, κατέχει, χρησιμοποιεί κλπ) θα ενισχύσει την ιδεολογία των φυσικών χαρισμάτων. Ο μαθητής θα μετατρέπεται σε ατομική φιγούρα που θα κατατάσσεται σε τυποποιημένες κατηγορίες ικανοτήτων, αποσυνδεδεμένη από κοινωνικούς – ιστορικούς προσδιορισμούς. Η σχολική του εξέλιξη θα καθορίζεται κυρίως από «εγγενείς» ατομικές ικανότητες, και η επίδοσή του θα αποτελεί ατομική του υπόθεση και πρόβλημα.
– Σκοπεύουν επίσης να αυξήσουν το γραφειοκρατικό φόρτο των εκπαιδευτικών, να ελαστικοποιήσουν τον εργασιακό τους χρόνο, να τους τυποποιήσουν και να τους μετατρέψουν σε περιγραφικούς συμβολαιογράφους επιδόσεων.
Στο δια ταύτα: Το ΥΠΕΘ αποφεύγει συνειδητά να αναλάβει την ευθύνη μιας ουσιαστικής και σε βάθος αντιμετώπισης των πραγματικών προβλημάτων της Εκπαίδευσης. Αντί αυτού αναλώνεται σε φτιασιδώματα, πετώντας το μπαλάκι στην εξέδρα και αντιμετωπίζοντας μαθητές-γονείς και εκπαιδευτικούς σαν ιθαγενείς που τους μοιράζει χάνδρες και καθρεφτάκια.
Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες οι σύλλογοι διδασκόντων δεν πρέπει να μην ανταποκριθούν στην πρόσκληση του Υπουργείου Παιδείας – ΙΕΠ.
Last modified: 10 Οκτωβρίου 2022
