άρθρο της Αιμιλίας Τσαγκαράτου

Ήταν πράγματι μια συγκινητική τελετή. Όλοι μαζί, χέρι-χέρι, ξεπερνώντας τους «λαϊκισμούς» και τις «ιδεολογικές αγκυλώσεις» – που θα έλεγε και ο πρόεδρος τη ΓΣΕΕ Παναγόπουλος: η Διαμαντοπούλου του κλεισίματος και των συγχωνεύσεων εκατοντάδων δημόσιων σχολείων, γνωστοί επιχειρηματίες που πασχίζουν για την «υγιή ανάπτυξη» της «μεταμνημονιακής» εποχής, σχολεία, φροντιστήρια και ΜΚΟ έδωσαν ένα πραγματικό μάθημα «κοινωνικής συμμαχίας» – για να χρησιμοποιήσουμε  έναν όρο της μόδας. Στις 18 Μάη, στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής βραβεύθηκαν «οι καλύτερες πρακτικές στην εκπαίδευση» στα πλαίσια της διοργάνωσης Education Leaders Awards 2018.  Με την ευγενική χορηγία της RDC Informatics, εταιρείας που δραστηριοποιείται στο χώρο της ψηφιακής τεχνολογίας, σε μεγάλο βαθμό μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Γιατί η εκπαίδευση προσφέρει εκτός των άλλων και πελατεία: μια ψηφιακή πλατφόρμα είναι πάντα χρήσιμη, από τις εγγραφές στα σχολεία μέχρι τη δια βίου μάθηση.

«Στην εκπαίδευση γεννιούνται οι νέες ιδέες, γεννιέται η καινοτομία», είπε η Άννα Διαμαντοπούλου στην παρουσίασή της. «Εμείς δεν βλέπουμε ένα απλό σχεδιάγραμμα, βλέπουμε τον τρόπο να αναπτύξετε το brand σας», λέει ο Κώστας Σιγαλός της  Global Link, που παρουσίασε στην εκδήλωση «έρευνα» που έκανε για την εκπαίδευση, και που σύμφωνα με τα «συμπεράσματά» της οι εκπαιδευτικοί «επικροτούν και επιζητούν την στήριξη των προγραμμάτων αριστείας και καινοτομίας στα σχολεία, την ενίσχυση προγραμμάτων επιχειρηματικότητας και επαφής με την αγορά εργασίας από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση, εμφανίζονται θετικοί στην εφαρμογή προγραμμάτων αξιολόγησης». Βραβεία δόθηκαν για την Καινοτομία στη Διδασκαλία, τη Γαλούχηση της Ηγεσίας, τη Νεανική Επιχειρηματικότητα και την Απασχολησιμότητα, τη Στρατηγική Μάρκετινγκ και τη Διασύνδεση με την Αγορά Εργασίας. Οι όροι της αγοράς σε μια μεγάλη «γιορτή» για την εκπαίδευση. Και κάπου σκόρπια, οι όροι «διδασκαλία» και «μάθηση». Έτσι, για το ξεκάρφωμα. Για να δικαιολογήσουμε και τη λέξη Education στον τίτλο.  

Τι όμορφος κόσμος επιχειρηματικός, αγγελικά πλασμένος. Γιατί εκτός από την κουλτούρα της αξιολόγησης, πρέπει να εμπεδωθεί και η κουλτούρα της επιχείρησης. Στην τελευταία έκθεση εξάλλου του ΟΟΣΑ για την ελληνική εκπαίδευση, τονίζεται πολλάκις η ανάγκη ο διευθυντής να επιλέγει το προσωπικό του, όπως και ο επιχειρηματίας επιλέγει το δικό του. Και ταυτόχρονα πρέπει  το σχολείο να πείθει τους μαθητές του για την ανάγκη της μαθητείας, να τους  διδάσκει  ότι τα μέλλον τους βρίσκεται στην τέχνη του επιχειρείν και ότι εάν δεν τα καταφέρουν στη ζούγκλα της καπιταλιστικής αγοράς φταίνε οι ίδιοι που δεν έμαθαν καλά τους κανόνες της.

Οι διοργανωτές της εκδήλωσης έπιασαν καλά το μήνυμα της εποχής. Όλοι μαζί αντάμα,  στελέχη της εκπαίδευσης και της επιχείρησης, σχολεία, ΜΚΟ και πανεπιστημιακοί. Για την «παλινόρθωση της εκπαίδευσης». Όπως όλοι μαζί αντάμα πρέπει να βρεθούμε  για «την παλινόρθωση της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας» και την «ανάπτυξη της υγιούς επιχειρηματικότητας». Γιατί η κρίση «έπληξε τις υγιείς παραγωγικές δυνάμεις του τόπου». Οι «ευάλωτες κοινωνικές ομάδες»  είναι απλά μια παράπλευρη απώλεια. Αυτά γράφει στη διακήρυξή της η «Κοινωνική Συμμαχία» των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ και των Επιμελητηρίων για την Εθνική Ημέρα Δράσης στις 30 Μάη, με κάλεσμα «εθνικής συναίνεσης».

Για την εκπαίδευση το όνειρο της εξουσίας είναι να εξανεμιστούν οι έννοιες μόρφωση, γνώση, καθολικό δικαίωμα, δημόσιο αγαθό. Για τους εργαζόμενους, το όνειρο των ισχυρών του πλούτου είναι να εξαφανιστούν οι έννοιες μόνιμη και σταθερή δουλειά, εργασιακά δικαιώματα, μισθός και σύνταξη για να ζούμε με αξιοπρέπεια. Για τον κυβερνητικό, εργοδοτικό συνδικαλισμό πρέπει να φύγουν από τα πανό  των απεργιών και των διαδηλώσεών μας οι λέξεις ρήξη, ανατροπή, σύγκρουση, άλλη κοινωνία. Τα αιτήματα και τα συνθήματά μας πρέπει να υπαγορεύονται από τα επιτελεία των μεγαλεμπόρων, των βιομηχάνων, των επιμελητηρίων. Στην εκδήλωση  για την επέτειο των 100 χρόνων της ΓΣΕΕ, στη χλιδάτη αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής, εξαφανίστηκε ανάμεσα στα λευκά τραπεζομάντηλα των στρογγυλών τραπεζιών και του κέτερινγκ η διακήρυξη που υπάρχει στο καταστατικό της για τους σκοπούς της ίδρυσής της: «Η εξασφάλιση πλήρους απασχόλησης των εργατοϋπαλλήλων, ελεύθερης εκλογής εργασίας, προσωπικής ασφάλειας, ολοκληρωμένης κοινωνικής ασφάλισης, ελεύθερης διαπραγμάτευσης των όρων εργασίας για την προσέγγιση προς το ιδανικό της κοινωνικής δικαιοσύνης, με τελική επιδίωξη την κατάργηση της εκμετάλλευσης του ανθρώπου από τον άνθρωπο». Παρωχημένα πράγματα. Γιατί οι κάθε είδους «κοινωνικές συμμαχίες» των πάνω, εκτός από το να ευτελίζουν την έννοια της απεργίας όπως γίνεται στις 30 Μάη, έχουν ένα πιο βαθύ και μακροπρόθεσμο στόχο: να πείσουν τον εργάτη ότι δεν μπορεί να ζήσει χωρίς το αφεντικό και όχι το αντίστροφο. Γιατί οι βραβεύσεις των «καινοτόμων» δραστηριοτήτων στην εκπαίδευση από την «κοινωνική συμμαχία» των οπαδών των νεοσυντηρητικών πολιτικών στην εκπαίδευση και αυτών που τις εφαρμόζουν, θέλουν να πείσουν τους εκπαιδευτικούς ότι το σχολείο δεν μπορεί πια να ζήσει αν δεν λειτουργήσει με τους όρους που επιβάλλουν οι αγοραίες, επιχειρηματικές λογικές.

Όλα αυτά που τώρα παρουσιάζονται ως «νέα» και «σύγχρονα»  είναι ακριβώς  όπως το περιγράφει ο Μπρεχτ: «Είδα το παλιό να πλησιάζει, μα ερχόταν σα νέο. Σερνόταν πάνω σε καινούργια δεκανίκια που κανένας δεν είχε ξαναδεί και βρομούσε νέες μυρωδιές σαπίλας που κανείς δεν είχε πριν ξαναμυρίσει». Το νέο μπορεί να το φέρει με ορμή μόνο η πραγματική συμμαχία των κάτω, οικοδομημένη πάνω στα θεμέλια των εργατικών συμφερόντων, αναγκών και δικαιωμάτων.