«Έχει παρατηρηθεί πως ένα από τα αποτελέσματα της υπερβολικής καταπίεσης της εξουσίας είναι ότι οι λέξεις παραμορφώνονται στη σωστή κι απλή τους έννοια και χρησιμοποιούνται για να εκφράζουν το αντίστροφο της βασικής σημασίας τους».
Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον Οσκαρ Ουάιλντ και καταγράφονται στο δοκίμιό του «Η ψυχή του ανθρώπου στον σοσιαλισμό». Να ένα δείγμα που επιβεβαιώνει τα λεγόμενά του:
Ο καπιταλισμός – σύμφωνα με τους κατόχους της εξουσίας – δεν είναι καπιταλισμός. 
Είναι η «οικονομία της ελεύθερης αγοράς»…
Ο ιμπεριαλισμός δεν είναι ιμπεριαλισμός. Είναι «παγκοσμιοποίηση»…
Οι βομβαρδισμοί λαών δεν είναι βομβαρδισμοί. Είναι «προληπτική δράση»…
Οι δολοφονίες αμάχων δεν είναι δολοφονίες. Είναι «παράπλευρες απώλειες»…
Ο πολιτικός, οικονομικός και στρατιωτικός στραγγαλισμός λαών και χωρών δεν είναι στραγγαλισμός. Είναι «εξαγωγή δημοκρατίας»…
Είναι προφανές, λοιπόν, πως το «λεξικό» των στραπατσαρισμένων εννοιών μέσω της αποκολοκύνθωσης των λέξεων είναι διαδεδομένο και στα τέσσερα σημεία του πλανήτη.
***
Ειδικά στην Ελλάδα, όμως, μπορούμε να είμαστε περήφανοι: Εδώ είχαμε να μας κυβερνούν τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ. Εδώ, δηλαδή, το κυρίαρχο πολιτικό κατεστημένο στηρίχτηκε σε κόμματα με τόση προϋπηρεσία στο «άλλα λέω, άλλα πιστεύω, άλλα εννοώ και άλλα κάνω», που δεν θα μπορούσαν παρά να έχουν αναγάγει σε επιστήμη το διασυρμό των εννοιών μέσα από την παραμόρφωση των λέξεων.
Το «λεξικό» που επέβαλαν αφορά κάθε λογής ευφημισμό που χρησιμοποιείται ως περιτύλιγμα της βαρβαρότητας. Για παράδειγμα τα προηγούμενα χρόνια ακούσαμε ότι:
Η απόλυση και η ανεργία δεν είναι ούτε απόλυση ούτε ανεργία. Είναι «εργασιακή εφεδρεία», «διαθεσιμότητα» και «κινητικότητα»…
Η μισοανεργία δεν είναι μισοανεργία. Είναι «απασχολησιμότητα»…
Ο εργασιακός μεσαίωνας δεν είναι εργασιακός μεσαίωνας. Είναι «εκ περιτροπής εργασία»…
Οι μίζες δεν είναι μίζες. Είναι «χορηγίες»…
Το κουκούλωμα της αρπαχτής, της λαμογιάς και της διαφθοράς, δεν είναι κουκούλωμα. Είναι «κάθαρση»…
Το ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου δεν είναι ξεπούλημα. Είναι «αξιοποίηση»…
Η μετατροπή της χώρας σε ενέχυρο και σε υποθήκη δεν είναι ούτε ενέχυρο ούτε υποθήκη. Είναι «εμπράγματη εγγύηση»…
Οι ληστείες τύπου PSI δεν είναι ληστείες. Είναι «κούρεμα»…
Το «δεν πληρώνω», όταν το λέει το κράτος στον πολίτη, δεν είναι «δεν πληρώνω». Είναι «τακτοποίηση οφειλών εν αναστολή»…
Τα λουκέτα στα σχολεία, δεν είναι λουκέτα. Είναι «συγχωνεύσεις»…
Η αποδιοργάνωση των νοσοκομείων δεν είναι αποδιοργάνωση. Είναι «εξορθολογισμός»…
Η φτωχοποίηση του λαού δεν είναι φτωχοποίηση. Είναι «προσαρμογή»…
Η κινεζοποίηση των μισθών δεν είναι κινεζοποίηση. Είναι «ανταγωνισμός»…
Το χαράτσι δεν είναι χαράτσι. Είναι «τέλος ηλεκτροδοτούμενων επιφανειών»…
Τα Μνημόνια δεν είναι Μνημόνια. Είναι «ευλογία»…
Κάπως έτσι διαμορφώθηκε το «λεξικό» του καθεστώτος της ημετέρας δημοκρατίας τα προηγούμενα χρόνια. Και φυσικά στην διακίνησή του και στην επικράτησή του δεν ήταν αμελητέος ο ρόλος των παρακεντέδων του Τύπου και των ΜΜΕ, η ενσωματωμένη δημοσιογραφία στο κλαμπ των τραπεζιτών και των εργολάβων. Εκείνων που από κοινού με το πολιτικό κατιναριό την χάβρα την έχουν βαφτίσει «διάλογο», την πλύση εγκεφάλου την έχουν βαφτίσει «ενημέρωση» και που στην ενσωματωμένη καθεστωτική δημοσιογραφία δίνουν τον ορισμό… «ελευθεροτυπία».
***
Ίσως κάποιοι ισχυριστούν ότι μετά τις εκλογές της 25ης Γενάρη «αρκετά από όσα περιγράφηκαν έχουν αλλάξει». Ακόμα κι αν για την οικονομία της συζήτησης δεχτούμε αυτόν τον ισχυρισμό, κανείς δεν μπορεί να το αρνηθεί: Το «αρκετά» ή ακόμα και το «πολλά» όσον αφορά στο θέμα που συζητάμε δεν λέει απολύτως τίποτα. Γιατί στη χρήση των λέξεων και στο ερώτημα αν αυτές χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τη σημασία τους δεν χωράει ως απάντηση το «ολίγον έγκυος».
Και εκείνο που βλέπουμε είναι ότι αφενός το «λεξικό» όσον αφορά κάποιες σταθερές του παραμένει ακλόνητο. Που σημαίνει ότι όπως πριν έτσι και τώρα η ευρωενωσιακή λυκοσυμμαχία, οι απειλές, οι εκβιασμοί και η ιταμότητα των Σόιμπλε δεν είναι λυκοσυμμαχία. Και οι πρώην και οι νυν συνεχίζουν να την αποκαλούν «εταιρική σχέση»…
Αφετέρου εκείνο που παρατηρούμε είναι ότι την ώρα που από το «λεξικό» αποσύρονται κάποιες από τις μεταλλαγμένες λέξεις και έννοιες της προηγούμενης περιόδου, άλλες – νέες – μεταλλάξεις εισάγονται.
Τα παραδείγματα πολλά: Η αποικιοκρατική Δανειακή Σύμβαση δεν είναι, πλέον, «αποικιοκρατία». Είναι «γέφυρα»… Ο ΟΟΣΑ του νεοφιλελευθερισμού με τις «εργαλειοθήκες» του δεν είναι, πλέον, όργανο του νεοφιλελευθερισμού. Έγινε… «πολύτιμος τεχνικός συνεργάτης». Η επικίνδυνη δέσμευση των αποθεματικών των Ταμείων στο όνομα της ικανοποίησης τοκογλύφων και πιστωτών έπαψε να είναι επικίνδυνη. Έγινε… «εγγυημένη διαχείριση». Όσο για την τρόικα έχει εδώ και καιρό πάψει να είναι τρόικα. Κάθε Δευτέρα, Τρίτη, Παρασκευή είναι… «θεσμοί» και κάθε Τρίτη, Πέμπτη, Σάββατο είναι «Brussels Group»…
***
Το «λεξικό» των στραπατσαρισμένων εννοιών και της αποκολοκύνθωσης των λέξεων καλά κρατεί, λοιπόν. Φυσικά – κι αυτό πρέπει να το ομολογήσουμε – το Μνημόνιο έπαψε να «ευλογία». Σύμφωνα με την νέα εκδοχή του (ίδιου) «λεξικού» το Μνημόνιο έγινε κατά… 70% «καλό» και κατά 30% «τοξικό».
Μετά τις αξιολογήσεις και την εποπτεία (που κι αυτά έγιναν «συνεργασία») εκείνο συνεπώς που απομένει να δούμε είναι: Το Μνημόνιο θα συμπεριληφθεί κι αυτό (κατά 70%; κατά 30%; κατά τετραγωνική ρίζα του 1821%;) στο «λεξικό» που διαμορφώνεται; Κι αν ναι, πώς; Ως «Συμβόλαιο», ας πούμε;…
Last modified: 14 Μαρτίου 2015
