ΕΝΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ
Παπαναστασίου 49 104 45 ΑΘΗΝΑ Τηλ. Φαξ.: 210 8321783
e-mail: enoshkkm@otenet.gr http:// www.art–teachers.com
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΧΩΡΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΟ
1-9-2013
Στις αλλεπάλληλες μεταρρυθμίσεις που έχει υποστεί η εκπαίδευση, τις τελευταίες τουλάχιστον δεκαετίες, αν και από την πλευρά των αρμοδίων, η ρητορική δέσμευση «περί καλλιτεχνικής παιδείας» γνώρισε γενικά έξαρση, εντέλει για ελάχιστες χρονικές περιόδους κατείχε μια ευνοϊκότερη θέση στο Λύκειο.
Στους σκοπούς του νομοσχέδιου του Υ.ΠΑΙ.Θ για την «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης», το οποίο προωθείται για ψήφιση στη Βουλή τις επόμενες ημέρες, δεν αναφέρεται πουθενά η εκπαιδευτική καλλιέργεια μέσω των Τεχνών, όπως επίσης δεν αναφέρεται μέσα στις 150 περίπου σελίδες ούτε μια φορά η λέξη Τέχνη ή Τέχνες.
Το γνωστικό αντικείμενο της Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης καλύπτει ταυτόχρονα τη θεωρητική αλλά και την εργαστηριακή εκπαίδευση, σε θέματα τέχνης. Αυτό άλλωστε υπαγορεύεται και από τον χαρακτήρα των σπουδών στις Σχολές Καλών Τεχνών απ’ όπου προέρχονται οι εκπαιδευτικοί Τέχνης.
Η διαπίστωση αυτή είναι καθημερινή πραγματικότητα, πιστοποιημένη από τους σχολικούς Συμβούλους του κλάδου, τους διδάσκοντες και διδασκόμενους, τους διευθυντές των σχολικών μονάδων, τους γονείς και κηδεμόνες και την επαγγελματική πρακτική.
Η τέχνη ενσωματώνει σε μια ενιαία διαδικασία, διανοητική και χειρωνακτική εργασία και προάγει ένα κομμάτι της διάνοιας, της ευφυΐας του μαθητή ώστε να είναι αποτελεσματικός και ευρηματικός και στα άλλα μαθήματα.
Το περιεχόμενο της διδασκαλίας της καλύπτει, ανεξάρτητα από συμβατικές ταξινομήσεις, ένα ειδικό πεδίο της ανθρώπινης γνώσης και εμπειρίας.
Αν και είναι προφανές ότι το περιεχόμενο της διδασκαλίας της τέχνης δεν μπορεί και δεν είναι δυνατόν να ταυτιστεί ή συγχωνευτεί με εκείνο των σπουδών των άλλων επιστημών (είτε των ονομαζόμενων ανθρωπιστικών, είτε των θετικών), λειτουργεί ωστόσο σαν ένας ιδιόμορφος ενοποιητικός κρίκος ανάμεσά τους, αγγίζοντας και επαναπροσδιορίζοντας θεμελιακά στοιχεία και πλευρές τους, με τους τρόπους, τα μέσα και τις μεθόδους της τέχνης.
Από τα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητές της αυτές, η διδασκαλία της Τέχνης είναι αναγκαίο να αποτελεί αναπόσπαστο όσο και ουσιαστικό συστατικό στοιχείο της Γενικής Παιδείας, ειδικά της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης όλων των τύπων και όλων των βαθμίδων της.
Οι καλές Τέχνες ενώ λειτουργούν αυτεξούσια αλλά και ενοποιητικά για ποικίλα γνωστικά αντικείμενα, ταυτόχρονα υποβοηθούν αποτελεσματικά και στην εξειδίκευση και στην τεχνική κατάρτιση σε πολλούς επιμέρους τομείς.
Η κορύφωση των δυνατοτήτων εμπέδωσης, κατάκτησης και δυναμικής συμβολής της καλλιτεχνικής διδασκαλίας στην όλη εκπαιδευτική διαδικασία, είναι αναγκαίο να συντελείται στο Λύκειο, όπου οι μαθητές είναι περισσότερο ώριμοι και προετοιμασμένοι να φανερώσουν ευαίσθητες διανοητικές αναζητήσεις και προβληματισμούς για τον επαγγελματικό τους προσανατολισμό.
Σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα στις τρεις βαθμίδες της εκπαίδευσης υπάρχει συνέχεια, εξέλιξη και ολοκλήρωση.
Εξ’ αιτίας της «κατάργησης» των μαθημάτων Ελεύθερο Σχέδιο, Γραμμικό Σχέδιο, Ιστορία της Τέχνης από το Λύκειο, που επιχειρείται με το προς ψήφιση σχέδιο νόμου, για την «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης» είμαστε για μια ακόμη φορά υποχρεωμένοι, να διατυπώσουμε την έντονη αντίθεσή μας, υπερασπιζόμενοι με σαφή επιχειρήματα το αδιανόητο της επικείμενης αυτής «αποβολής» των Τεχνών από το Λύκειο:
ΜΑΘΗΜΑ ΣΧΕΔΙΟΥ!!!
1. Τι είναι Σχέδιο; Τι σημαίνει σχεδιάζω;
Χρειάζεται να σχεδιάζω; Γνωρίζω να σχεδιάζω;
Σχεδιάζω το μέλλον μου, σχεδιάζω την επόμενη κίνηση (μεταφορική έννοια του σχεδίου).
Το Σχέδιο μας περιβάλλει στην καθημερινή μας ζωή. Σχέδιο είναι ο Πολιτισμός μας.
Η ρίζα της λέξης ξεκινάει από τον Όμηρο και σημαίνει «εκ του σύνεγγυς – σε άμεση επαφή» και είναι αυτή η άμεση επαφή που έδωσε στην Τέχνη και γενικότερα στην ελεύθερη σκέψη τη δυνατότητα να δημιουργήσει και να ανοίξει νέους ορίζοντες.
Το Σχέδιο αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί τον τρόπο με τον οποίο μεγάλες προσωπικότητες αλλά και καθημερινοί άνθρωποι οργανώνουν τη σκέψη τους για να την αναπτύξουν μεθοδικά και δημιουργικά σε εφαρμογές που συναντιούνται.
Είναι μια γνώση σύνθετη η οποία κατακτιέται έπειτα από πολυετή εκπαιδευτική διαδικασία στην οποία ο μαθητής επιστρατεύει ταυτόχρονα θεμελιώδεις βάσεις και κανόνες, αξίες, αισθητική καλλιέργεια, συναισθήματα, ωριμότητα, οξυδέρκεια, δηλαδή καταθέτει τον εαυτό του.
Με γνώμονα την παρατήρηση και μελέτη της φύσης και του περιβάλλοντος (μαθαίνω να παρατηρώ και να ερευνώ, όχι απλά να βλέπω), εμπλουτίζονται οι σχεδιαστικές ικανότητες των μαθητών.
Η άποψη του διάσημου γλύπτη του 20ου αιώνα Henry Moore είναι:
«Πιστεύω ότι το σχέδιο πρέπει να διδάσκεται με σοβαρότητα ακόμη και στα δημοτικά σχολεία σαν ένα μέρος της γενικής εκπαίδευσης, όχι με σκοπό να παράγει μεγάλο αριθμό ζωγράφων και γλυπτών, αλλά για να μάθουν τα παιδιά να κοιτούν, να χρησιμοποιούν τα μάτια τους…. Ακόμη κι’ αν κάνουν ένα πολύ φτωχό σχέδιο, αυτό που έχει σημασία είναι ότι κοίταξαν έντονα κάτι έστω και για μικρό χρονικό διάστημα».
Η γνώση της φύσης, η παρατήρηση του σχεδίου της και η συμπεριφορά των φυσικών υλικών είναι σημαντική όχι μόνον εκπαιδευτικά αλλά και ηθικά γιατί προάγει ένα αίσθημα αλήθειας και ειλικρίνειας στο σχέδιο.
Σχέδιο – σχήμα αντίθετο του α-σχημου
Ελεύθερο Σχέδιο: Εκπαιδεύομαι να σχεδιάζω ελεύθερα με προσωπική ματιά το όλον και τις λεπτομέρειες του θέματος που παρατηρώ και ερευνώ.
Γραμμικό Σχέδιο: Εκπαιδεύομαι να σχεδιάζω με προαπαιτούμενα δεδομένα με σκοπό συγκεκριμένο κατασκευαστικό αποτέλεσμα.
Με τη σκέψη σχεδιάζουμε αφηρημένα, με το σχέδιο η σκέψη μετουσιώνεται σε συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
Ιστορία Τέχνης: Διδάσκομαι και πληροφορούμαι ολοκληρώνοντας την Εικαστική μου εκπαίδευση, για τους Πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν παγκόσμια ανά τους αιώνες.
Μέσα από την ιστορία της τέχνης γνωρίζω μεγάλους καλλιτέχνες ζωγράφους, γλύπτες, χαράκτες, αρχιτέκτονες, που συντέλεσαν με το έργο τους στη διατήρηση, την ανανέωση εξέλιξη των τεχνών και την προώθηση του Πολιτισμού.
Εφαρμογές Ελεύθερου και Γραμμικού Σχεδίου
ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ
ΓΛΥΠΤΙΚΗ
ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΧΕΔΙΟ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ – ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑ- ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
ΣΚΗΝΟΓΡΑΦΙΑ – ΣΚΗΝΙΚΑ – ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ κλπ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ
ΓΡΑΜΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ
ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ κλπ
Οι εφαρμογές δεν περιορίζονται μόνο στα παραπάνω παραδείγματα-επαγγέλματα, αλλά έχουν αντίκρισμα σε αναρίθμητα πεδία της καθημερινής ζωής όλων μας, όπως επίσης και σε επαγγέλματα που ουδεμία σχέση έχουν με τις τέχνες .
Last modified: 1 Σεπτεμβρίου 2013
